Akreditif Rehberi

Bu sayfamızda akreditif işlemleri ile ilgili temel konuları kapsayan bir rehber bulacaksınız. Rehber, dış ticarette akreditif kullanımı hakkında kapsamlı bir bilgi sunmayı hedeflemektedir. Her başlık altında verilen bağlantılar sizi konuyla ilgili detaylı makalelere yönlendirmektedir.

Uluslararası ticarette ödeme güvenliğini sağlayan akreditif nedir? Dış ticarette nasıl kullanılır, avantaj ve dezavantajları nelerdir? Akreditif açma süreci, riskleri, maliyetleri ve sıkça yapılan yanlışları bu bölümde bulabilirsiniz.

Uluslararası ticarette akreditifli işlemlerin sorunsuz ilerlemesi için belirli kurallara uyulması gerekir. ICC tarafından hazırlanan akreditif kuralları, bankalar, ihracatçılar ve ithalatçılar arasında tutarlılık ve şeffaflık sağlar.

  • UCP 600 Güncel kullanımda olan akreditif kurallarıdır. Türkçesi “ICC’nin Akreditiflere İlişkin Birörnek Usuller ve Uygulama Kuralları” olarak geçer.
  • ISBP 821 – Uluslararası Standart Bankacılık Uygulaması 2023 Revizyonu ISBP 821 (Uluslararası Standart Bankacılık Uygulaması) kural kitapçığında ICC tarafından 2023 yılında yapılan düzenlemeleri içeren maddeler bu yazımızda yer almaktadır.

Akreditifli ödemelerde, her biri belirli görev ve sorumluluklara sahip, uluslararası ticaret kurallarınca belirlenmiş birçok taraf bulunur. Peki, bu taraflar kimlerdir ve rolleri nelerdir?

  • Akreditifte Taraflar Kimlerdir? Akreditif işleminde yer alan tarafların kısa ve öz açıklamalarını bu sayfada bulabilirsiniz.
  • Akreditifli Ödemelerde Bankalar Akreditif işlemlerinde bankalar: amir banka, ihbar bankası, teyit bankası, görevli banka, iştira bankası, rambursman bankası, devir bankası.
  • Amir Banka (Issuing Bank) Amir banka, akreditif lehtarına gayrikabili rücu (irrevocable) ve şartlı (complying presentation) ödeme garantisi veren kurumdur. Akreditif, amir banka tarafından açılır ve sonuçlandırılır.
  • İhbar Bankası (Advising Bank) Akreditifli ödemelerde amir bankadan veya duruma göre teyit bankasından kendisine swift mesajı ile iletilen akreditifi ihracatçı firmaya ihbar eden bankaya ihbar bankası denilmektedir.
  • Görevli Banka (Nominated Bank) UCP 600, güncel akreditif kurallarında görevli banka, akreditifin kullanımda olduğu banka veya herhangi bir banka nezdinde kullanılır biçimde açılmış bir akreditifte herhangi bir banka anlamına gelir; denilerek tanımlanmıştır.
  • Teyit Bankası (Confirming Bank) Teyit bankası, amir bankanın talebi veya verdiği yetki üzerine akreditife teyidini ekleyen banka anlamına gelir.
  • Akreditifli Ödemelerde Applicant ve Beneficiary Nedir? Swift Mesajında Nasıl Gösterilirler? Akreditifli Ödemelerde Applicant ve Beneficiary Nedir? Swift Mesajında Nasıl Gösterilirler?

Akreditifler, uluslararası ticarette ödeme güvenliğini sağlayan önemli finansal araçlardır. Farklı ticari senaryolar ve ihtiyaçlar için çeşitli akreditif türleri bulunur. İşte başlıca akreditif çeşitleri:

  • Akreditif Çeşitleri Nelerdir? Akreditif çeşitlerini incelediğimiz bu yazımızda güncel akreditif kurallarına göre akreditif türlerinin en doğru ve güvenilir açıklamalarını sade ve anlaşılır bir dil ile bulabilirsiniz.
  • Gayri Kabili Rücu Akreditif (Geri Dönülemez Akreditif) Nedir? Geri Dönülemez Akreditif, İngilizce tanımı Irrevocable Letter of Credit (ILOC) olan ve Türkçe’de Gayri Kabili Rücu Akreditif şeklinde de kullanılan bir akreditif çeşididir.
  • Teyitli Akreditif Nedir? Avantajları ve Riskleri Nelerdir? Her Akreditife Teyit Eklenir mi? Eğer bir akreditif amir bankanın haricinde ikinci bir bankanın daha ödeme garantisini taşıyor ise bu akreditif türüne Teyitli Akreditif (Confirmed Letter of Credit, Confirmed L/C) denilmektedir.
  • Teyitli Akreditiflerin Avantajları Nelerdir? Teyitli akreditifin avantajları nelerdir? İhracatçı firmalar neden ekstra maliyet altına girip, akreditiflerine teyit ilave ettirmektedirler?
  • Akreditifte Ödeme Vadeleri: At Sight L/C veya Deferred Payment L/C Akreditif altında yapılacak ödemelerde hiçbir vadenin söz konusu olmadığı görüldüğünde ödeme (at sight payment) ile belirli bir vadede yapılacak ödeme (deferred payment) arasında bir ayrım yapılmalıdır.
  • Stand-by Akreditifler İngilizce’de stand by letter of credit olarak kullanılan, Türkçe’de ise Standby Akreditifler veya Teminat Akreditifleri olarak karşılık bulan akreditif türleridir.
  • Back to Back Akreditif Back to Back Akreditif, aracı firmaların alıcıdan lehlerine açılan bir akreditife dayanarak, malı tedarik edecek üreticiye yeni bir akreditif açtırdığı akreditif türüdür.
  • Devredilebilir Akreditif İngilizce’de transferable letter of credit olarak isimlendirilen, Türkçe’de ise Devredilebilir Akreditif veya Transfer Edilebilir Akreditif olarak tanımlanan akreditif çeşididir. 

Akreditifli ödemelerde sorunsuz ve hızlı tahsilatın yolu, kullanılan belgelerin türünü ve işlevini doğru şekilde anlamaktan geçer. Akreditifte kullanılan başlıca belgeler, örnekler ve düzenlenme kuralları.

Uluslararası finans ve ticaret dünyasında bankalar arası iletişimin temelini SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) oluşturur. SWIFT, bankaların güvenli ve standart bir formatta mesajlaşmasını sağlayarak, özellikle akreditif gibi karmaşık işlemlerde hızlı ve hatasız bilgi akışını mümkün kılar.

Akreditifli işlemlerde sıkça karşılaşılan ve ihracatçıların endişe duyduğu konulardan biri rezervlerdir. Peki, akreditifte rezerv nedir, neden önemlidir ve nasıl yönetilir? Bu bölümde, rezerv kavramını, sık karşılaşılan rezerv türlerini ve çözüm yollarını detaylıca inceleyeceğiz.

ÖZGÜR EKER (CDCS)

Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri