Teyitli Akreditiflerin Avantajları Nelerdir?

Akreditif üzerine yazmış olduğum ilk yazılardan birisi teyitli akreditif başlığını taşımakta idi. Söz konusu yazımda teyitli akreditifin tanımını yapmış, UCP 600’e göre teyit bankasının sorumluluklarını incelemiş ve swift mesajında teyit ile ilgili yer alan bilgilerin açıklamasını yapmıştım.

Teyitli akreditif ihracatçı firmayı koruyan bir mekanizma olup, kısaca amir bankanın vermiş olduğu ödeme yükümlülüğüne ilave geri dönülemez ödeme yükümlülüğünün (irrevocable payment guarantee) ikinci bir banka tarafından daha üstlenilmesi olarak tanımlanabilmektedir.

Teyit bankaları genellikle akreditif lehtarı ile aynı ülkede yer almaktadır. Bazı durumlarda ise ABD, Almanya, Fransa veya İngiltere gibi gelişmiş ülkelerde yer alan bankaların özellikle Afrika’dan açılan akreditiflere teyit verdikleri görülmektedir.

teyitli akreditif avantajlar

Peki, teyitli akreditifin avantajları nelerdir? İhracatçı firmalar neden ekstra maliyet altına girip, akreditiflerine teyit ilave ettirmektedirler?

  • Teyitli akreditifin en büyük avantajı amir bankaya olan güvensizliğin teyit mekanizması ile ortadan kaldırılmasıdır. 

Örneğin, Etiyopya’daki her hangi bir bankadan Türkiye’deki bir ihracatçı lehine açılan akreditifi ele alalım. İhracatçı firma büyük ihtimalle Etiyopya’daki bankaların mali yapısını bilemeyecektir. Yapacağı ihracat karşısında hem Etiyopya ülke riskini, hem de Etiyopya’daki bankanın ödeme riskini taşımak zorunda kalacaktır.

Oysa, aynı akreditif Almanya’daki Commerzbank tarafından teyit edildiğinde, ihracatçı için hem Etiyopya ülke riski hem de Etiyopya’daki bankanın ödeme riski ortadan kalkmaktadır.

İhracatçı sanki Almanya’daki Commerzbank tarafından açılmış bir akreditif altında ihracat yapıyormuş gibi akreditif işlemini gerçekleştirebilecektir.

  • Teyitli akreditif ile ihracatçılar çoğu zaman akreditif kurallarına daha bağlı bankalar ile çalışma fırsatı yakalarlar.

Akreditif kurallarının pek çok gri noktası olduğu su götürmez bir gerçektir.

Söz konusu gri noktalar ihracatçılar açısından rezerv riski oluşturabilmektedir.

Gelişmiş ülkelerde bulunan teyit bankaları, bünyelerinde akreditif konusunda Dünya çapında bilgili ve tecrübeli profesyoneller barındırdıkları için akreditif kurallarına daha aşina olmaktadırlar. Bu da ihracatçıların haksız rezerv ile karşılaşma riskini azaltmaktadır.

  • Hukuki süreç durumunda teyit bankasının muhatap alınması.

Hiç kimse dış ticarete konu olan bir işlemi dostane yollarla çözmek varken, zaman ve para kaybına davetiye çıkartacak hukuki boyuta taşımak istemeyecektir.

Fakat hukuki boyut kaçınılmaz olduğunda ihracatçıların tercihi gelişmiş bir Batı ülkesinde yer alan teyit bankasını mahkemeye vermekten yana olacaktır.

Siz olsanız hukukun nasıl işlediği tam anlaşılmayan bir Afrika ülkesinin küçük bir bankasını mı; yoksa Almanya’daki Commerzbank’ı mı alacağınızı tahsil etmek için mahkemeye vermeyi tercih edersiniz.

  • Evrak kontrolü.

Teyit bankası kendisine yapılan ibrazı 5 işgünü içerisinde karara bağlamakla yükümlüdür.

Eğer, teyit bankası ile ihracatçı aynı ülkede yer alıyorsa, evrakların henüz Türkiye içinde iken son kontrolleri yapılmış olmaktadır.

Teyit bankaları kendilerini korumak amacıyla akreditif metinlerini detaylı incelemektedir. Teyit bankası tarafından evrak incelemesi yapılan akreditifte, teyit bankasının bulduğu rezervlerin düzeltmeleri yapıldığında evraklarda amir bankanın rezerv bulunma ihtimali çok az bir düzeye inmektedir.