Bugünkü yazımda bir okuyucumdan gelen soruyu cevaplamaya çalışacağım. Soru teslim şekillerinin kullanımı ile ilgili olup, iki kademeli olarak kaleme alınmıştır.
Sorunun ilk bölümünde CFR ile CPT‘nin ve CIF ile CIP‘in farklılıkları sorulmaktadır. Incoterms 2020’de C grubu olarak isimlendirilen teslim şekillerinin kullanımı ile ilgili bir sorudur.
Sorunun ikinci bölümünde ise teslim şekillerinin doğru gösteriminin nasıl olacağı sorulmaktadır.
Teslim şekillerinin proforma faturalarda veya satış sözleşmelerinde gösterimi ile ilgili bir standart olup olmadığının açıklanması talep edilmektedir.
Dilerseniz önce sorunun orjinal halini paylaşıp, daha sonra cevaplarımı vermeye çalışayım.
Soru: Eğer mümkünse size bir konuda danışmak istiyorum.
Incoterms 2020’deki CFR ile CPT’nin; CIF ile CIP’in farkları nelerdir? Tek fark, bana göre, CPT ve CIP’in tüm taşıma modlarında, CFR ile CIF’in ise sadece denizyolunda kullanılır olmasıdır. Ancak hiç emin olamıyorum.
Ek olarak, teslim şekilleri ihracat vesaiklerinde nasıl gösterilir?
Örneğin:
- Incoterms 2020: CFR, Dammam Port/Dammam-Saudi Arabia
- Incoterms 2020: EXW, Guzelyali/Pendik/Istanbul-Turkey
Bu iki örnek doğru mudur? Bir standardı var mıdır?
İyi çalışmalar,
Cevap 1: CFR ile CPT’nin; CIF ile CIP’in Farkları Nelerdir?
Daha önceki yazılarımda Incoterms 2020 Rehberi‘ni yayınlamıştım.
Söz konusu rehber içerisindeki CFR, CPT, CIF ve CIP teslim şekillerinin özelliklerine olabildiğince ayrıntılı bir biçimde değindiğim yazıların linkleri mevcuttur.
Soru ile ilgili olarak doğrudan yanıt vermek gerekirse, CFR ve CIF yalnızca denizyolu taşımalarında kullanılabilen teslim şekilleri olup, CPT ve CIP ise denizyolunun yanı sıra karayolu, havayolu, demiryolu ve multimodal taşımalarda kullanılabilecek şekilde düzenlenmiş teslim şekilleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
CIF teslim şeklinde satıcının en düşük kapsamlı nakliyat sigortası olan ve dar kapsamlı poliçe olarak da bilinen Enstitü Kargo Kuralları’nın (C) klozuna uygun poliçe düzenlemesi yeterli olmaktadır.
CIP teslim şeklinde ise satıcı Incoterms 2020 kurallarına göre geniş kapsamlı nakliyat sigortası olarak da bilinen Enstitü Kargo Kuralları’nın (A) klozu (Institute Cargo Clauses (A)) kapsamında sigorta yaptırmak zorundadır.
Bu dört teslim şeklini, diğer tüm teslim şekillerinden ayıran en temel özellik ise mal tesliminin gerçekleştiği yer ile maliyetlerin el değiştirdiği yerin birbirinden farklı olmasıdır.
CFR ve CIF teslim şekilerinde malların satıcıdan alıcıya teslimi, yükleme limanında ürünlerin gemiye yüklenmesi ile beraber gerçekleşirken; CPT ve CIP teslim şekillerinde ise satıcının teslim ile ilgili sorumluluğu ürünlerin ilk taşıyıcıya teslim edilmesi ile birlikte yerine getirilmiş olmaktadır.
Dolayısı ile CFR ile CPT’nin arasında iki temel farklılık olduğundan söz edilebilinir: kullanılan taşıma yönteminin çeşidi ve malların tesliminin gerçekleştiği yerin farklılığı.
CIF ile CIP arasında üç temel farklılık olduğundan söz edilebilinir: kullanılan taşıma yönteminin çeşidi, malların tesliminin gerçekleştiği yerin farklılığı ve CIF ile CIP teslim şekillerinde sigorta poliçesinin kapsamı.
Cevap 2: Incoterms Teslim Şekilleri En Doğru Biçimde Nasıl Gösterilir?
Teslim şekillerinin en doğru biçimde nasıl kullanılacağı yine Incoterms 2020 kurallarının yayınlandığı kitapçıkta açıklanmıştır.
Incoterms kurallarını yazan ekip, teslim şekillerinin doğru gösterimi ile ilgili olarak 4 temel öneride bulunmaktadır:
- Tercih edilen teslim şeklinin kullanılan taşıma yöntemi ile uyumlu olmasına dikkat edilmelidir,
- Tercih edilen teslim şeklinin ihracatçı ile ithalatçının taleplerini tam olarak karşıladığından emin olunmalıdır,
- Kullanılan teslim şeklinin hangi incoterms kurallarına istinaden sözleşmeye yazıldığı mutlaka belirtilmelidir,
- Teslim yeri hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde tanımlanmalıdır.
Konuyu bir örnek ile açıklamak gerekirse,
Incoterms 2020 kuralları orjinal İngilizce metninde CFR teslim şeklinin aşağıdaki şekilde kullanılması tavsiye edilmektedir.
CFR (insert named port of destination) Incoterms 2020
Türkiye’deki Haydarpaşa Limanın’dan Suudi Arabistan’ın Dammam Limanı’na CFR ile satış yaptığımız durumda ICC’nin talep etmiş olduğu gösterim şekli ise aşağıdaki gibidir:
- “CFR Dammam Port, Saudi Arabia, Incoterms 2020“.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri