Uluslararası ticarette kullanılan akreditifler yapısal olarak ticari akreditif ve teminat akreditifi (standby akreditif) olarak ikiye ayrılmaktadır.
Bu iki akreditif çeşidi işleyiş biçimleri bakımından birbirinden farklıdır.
Bugünkü yazımızda yapısal olarak akreditif çeşitlerinin temel ayrımına konu olan ticari ve teminat akreditifleri arasındaki farkı inceleyeceğiz.
Ticari Akreditif: Birincil Ödeme Yöntemi
Ticari akreditiflerde amir banka, uygun evrak ibrazı karşılığında doğrudan ödeme yapmaktadır.
Bu özellik, ticari akreditifleri birincil ödeme yöntemi olarak değerlendirilmesini sağlar. Satıcı, akreditif şartlarına uygun belgeleri bankaya ibraz ettiğinde, ödemeyi doğrudan akreditif üzerinden alır.
Bu sistemde akreditif, işlemin ana ödeme mekanizması olarak işlev görür.
Teminat Akreditifi (Standby Akreditif): İkincil Ödeme Yöntemi
Teminat akreditiflerinde ise durum farklıdır. Amir banka, birincil ödeme yöntemi devreye girmediğinde, uygun evrak ibrazı karşılığında ödeme yapmaktadır.
Bu nedenle teminat akreditifleri ikincil ödeme yöntemi olarak değerlendirilir. Normal şartlarda ödeme başka bir yolla gerçekleşir ve teminat akreditifi sadece güvence olarak beklemede durur.
Örneğin ödeme, alıcı tarafından doğrudan satıcı hesabına uluslararası havale ile gönderilebilir. Ancak birincil ödeme yöntemi her hangi bir sebeple gerçekleştirilmediğinde yani alıcı ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğinde, satıcı teminat akreditifinden tahsilat yapma hakkına sahip olur.
Sonuç:
Özetle, ticari akreditifler rutin ticari işlemlerde aktif olarak kullanılan doğrudan ödeme araçlarıyken, teminat akreditifleri güvence amaçlı kullanılan ve sadece gerektiğinde devreye giren ikincil ödeme mekanizmalardır.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri