Akreditifli ticarette, sunulan belgelerde tespit edilen uygunsuzluklar, yani rezervler, ödeme süreçlerinde önemli pürüzlere yol açabilir.
Akreditif altında rezervli belgelerin yönetimi, bu noktada devreye girer ve taraflar için çeşitli çözüm alternatifleri sunar. Bu yazıda, rezervli belgelerle karşılaşıldığında en sık başvurulan iki temel yönteme odaklanılacaktır: belgelerin lehtar tarafından düzeltilmesi ve rezervli vesaikin tahsile gönderilmesi.
Rezerv Durumunda Belgelerin Lehtar Tarafından Düzeltilmesi Süreci
Görevli banka, kendisine ibraz edilen belgeleri incelerken aykırılıklar tespit ettiğinde, akreditif altında rezervli belgelerin yönetimi kapsamında ilk aşamada bu uygunsuzlukların lehtar tarafından giderilmesini talep etmektedir.
Görevli banka, tespit ettiği rezervleri detaylı bir şekilde lehtara bildirir ve lehtardan belgelerin ibraz süresi sonuna kadar düzeltilmesini ister.
Lehtar, rezervli belgeleri bankadan alarak rezervleri ortadan kaldıracak şekilde işlemler yürütür.
Bu yaklaşım, özellikle rezervlerin basit ve düzeltilebilir nitelikte olduğu (örneğin, eksik bir imza, tarih hatası veya kolayca tamamlanabilecek bir belge eksiği) ve akreditifin vadesinin buna imkan verdiği durumlarda son derece etkilidir.
Lehtarın belgeleri hızla ve doğru bir biçimde revize etmesi, ödemenin gecikmeden alınabilmesi açısından büyük önem arz eder.
Rezervli Belgelerin Lehtar Onayı ile Tahsile Gönderilmesi Yaklaşımı
Akreditif altında rezervli belgelerin yönetimi için bir diğer önemli seçenek de, mevcut rezervlere rağmen belgelerin, lehtarın açık onayı alınarak tahsil amacıyla amir bankaya gönderilmesidir.
Bu işleme İngilizce olarak “Approval Basis” denilmektedir. Bu senaryoda, görevli banka, tespit edilen tüm rezervleri ve ilgili belgeleri lehtarın rızasıyla birlikte amir bankaya iletir.
Ancak bu durumda unutulmamalıdır ki ödeme garantisi ortadan kalkar; ödemenin yapılıp yapılmayacağı, amir bankanın ve dolayısıyla akreditif amirinin (alıcının) rezervli belgeleri mevcut halleriyle kabul etme kararına bağlı olur.
Lehtarın bu yolu tercih etmesi, ödeme zamanlaması ve kesinliği konusunda belirsizlik yaratır ve tüm riski lehtar üstlenmiş olur.
Bu nedenle, bu yönteme başvurmadan önce lehtarın olası riskleri dikkatle analiz etmesi ve mümkünse amir ile önceden bir uzlaşı sağlaması tavsiye edilir.
Genellikle rezervlerin düzeltilmesinin mümkün olmadığı, çok zaman alacağı veya taraflar arasında güçlü bir ticari güven ilişkisinin bulunduğu hallerde bu seçenek gündeme gelebilir.
Akreditif altında rezervli belgelerin yönetimi, titizlik ve doğru strateji gerektiren bir süreçtir. Tarafların haklarını ve mevcut seçeneklerin sonuçlarını iyi anlaması, ticari işlemlerin sağlıklı yürümesi için kritik bir faktördür.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri