Bazen ihracatçı firmalardan “Akreditifte ne olabilir?” tarzında sorular alıyorum. Dikkat edilmezse, bilmeden akreditif çalışmanın ağır sonuçları olabilmektedir.
Akreditif, ödeme garantisi sağlasa da yalnızca belirlenen şartlar tam olarak yerine getirildiğinde söz konusu ödeme garantisi geçerlidir.
Bu nedenle, ihmal edilen detaylar veya fark edilmeyen riskler, ihracatçının ödeme alamamasına ve ciddi mali kayıplar yaşamasına yol açabilir.
Elime bir avukat tarafından işlem bittikten çok sonra ulaştırılan bir akreditif işleminde İngiltere’deki bir firmanın aşağıda açıklayacağım şekilde Türkiye’de yerleşik firmayı dolandırmış olduğunu görmüş durumdayım.
📌Örnek Olay Analizi:
✦İngiltere’de yerleşik gözüken bir şirket üzerinden Türkiye’de yerleşik bir ihracatçı firma ile temas kuruluyor.
✦Daha sonra Rusya’daki bir banka aracılığı ile Türkiye’deki firmaya akreditif açılıyor. Fakat Rusya’da akreditif açan banka diğer bir Avrupa Bankası gibi göstermiş kendisini ama aslında bu bir göz boyama.
✦Akreditif malların Kazakistan’a gönderilmesi isteniyor.
✦Akreditif metninde yapısal hatalar mevcut olmasına rağmen ihbar bankası sadece kendisine gelen swift mesajını doğrulamakla yükümlü olduğu için içerik analizi yapmaksızın akreditifi ihracatçı firmaya bildiriyor.
✦Akreditif metninde ayrıca uygun ibrazı engelleyici maddeler mevcut olduğundan amir banka belgelere rezerv vurup evrakları geri gönderiyor.
✦Ürünler tır ile gönderildiği için bir şekilde Kazakistan’a sokulup ithalat işlemi tamamlanıyor.
Tabi olan yalnızca akreditife güvenerek gerekli kontrolleri yapmadan işleme başlayan Türkiye’deki ihracatçı firmaya oluyor.
Bu olay, uluslararası ticaretin ve akreditif işlemlerinin ne kadar dikkatle yürütülmesi gerektiğini gösteren bir dolandırıcılık vakasıdır.
Görüldüğü üzere, sahte veya yanıltıcı bilgiler kullanılarak ihracatçı firma yanıltılmış, mallar teslim edilmesine rağmen ödeme alınamamıştır.
Burada temel sorunlardan biri, akreditif metnindeki yapısal hataların göz ardı edilmesi ve ihbar bankasının yalnızca gelen swift mesajını doğrulamakla yetinmesidir. Ayrıca, akreditifin düzgün ibrazını engelleyen maddelerin varlığı, ihracatçının ödeme almasını daha da zorlaştırmıştır.
Ürünlerin Kazakistan’a ulaşıp ithalatının tamamlanması ise dolandırıcılığın nihai aşaması olmuştur.
ÖZGÜR EKER (CDCS)
Akreditif Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri